Gisteren verscheen er een artikel in de pers (Estadão) over de derde echtgenote van president Lula, Rosângela Silva (Janja). De titel trok meteen de aandacht: "Janja heeft een veto-recht in de regering en komt tussen in onderwerpen als economie, landsverdediging en publiciteit", en: "De first lady heeft het laatste woord over de institutionele propaganda van de regering, geeft opdrachten aan het economische team en nam al maatregelen die tegen de partij (PT) van de president ingaan".

Een dag eerder publiceerde de Spaanse krant El País een gelijkaardig opiniestuk met als titel: "Janja, de vrouw van Lula, wil tussenkomen in de Braziliaanse politiek", en "Rosângela houdt er niet van om achter de schermen te blijven; zij wil de rol van de first lady herzien".

Titels zijn een zaak, de conclusie een andere. Een samenvatting van het artikel in El País:

Het derde mandaat van Lula da Silva als president van Brazilië vertoont een nooit eerder gezien aspect dat iedere dag meer evident wordt: de politieke kracht van Rosângela, beter gekend als Janja. Er wordt gezegd dat zij "intens is in alles" en "bot tewerk gaat, zonder subtiele diplomatie".

Zij besmette haar echtgenoot. Janja begeleidt Lula bij alle internationale reizen en afspraken. Lula gaf toe dat hij "nooit eerder zo verliefd was" en dat zij hem "jonger maakt". Tot zover, prima. Janja geeft toe dat ze de traditionele rol van de zogenaamde 'primeira dama' wil 'ombouwen', een figuur die in Brazilië nooit een politieke rol speelde.

Lula's echtgenote is sociologe, feministe, links, reeds 20 jaren militant van de arbeiderspartij PT, verdedigster van de rechten van minderheden. Zij verklaarde al dat ze wil doorgaan in de politiek, wat zij in werkelijkheid al doet, tot afgrijzen van de nauwe kringen van de president.

Janja werd al vergeleken met Evita Perón en Michelle Obama, houdt er niet van om in de schaduw te blijven, noch om zich te beperken tot de achtergrond. Dit alles werd al duidelijk tijdens de internationale reizen: Janja is actief, verbergt zich niet. Een veelsprekende en emblematische foto werd genomen bij de officiële ontmoeting tussen Lula en de Amerikaanse president Joe Biden, toen Janja, tegen alle protocols in, hand in hand met Joe Biden het Witte Huis betrad.

De voortdurende aanwezigheid van Janja in de politieke activiteiten van de regering begint, vanuit institutioneel oogpunt, zorgwekkend te worden, aangezien de grondwet geen duidelijke rol voor een 'primeira dama' voorziet die kan opgeëist worden. Zij stelde zich al kandidaat voor een officiële positie in de regering en praat zoveel dat politici haar beginnen te benaderen als een machtige tussenpersoon bij de president.

Het idee neemt aan kracht toe dat Lula, op een of andere manier, zijn nieuwe echtgenote voorbereidt als een mogelijke kandidaat om hem op te volgen in 2026, wanneer hij 82 is. Nogal wat politici denken er hetzelfde over.

De vrees bestaat dat, gezien het duidelijk is dat Lula als geen ander luistert naar Janja, zelfs zijn partijgenoten en leden van de oppositie, menen dat hij haar bewust of onbewust een macht toekent waar zij institutioneel gesproken geen recht op heeft. Het is nog te vroeg om voorspellingen te doen, maar gezien de evidentie van Janja's invloed, is het niet moeilijk om te voorzien dat dit vroeg of laat grondwettelijke problemen oplevert.

Zij kreeg van Lula een bevoorrechte positie in de politieke macht die geen enkele voormalige echtgenote had. Ze stak niet onder stoelen of banken dat zij de institutionele rol van de echtgenote van de Braziliaanse president wil herzien. Uiteraard moet dit alles vooraf passeren in het Congres, op dit moment eerder vijandig tegenover Lula, en voornamelijk samengesteld uit rechtse krachten.

Het gaat hier om een nieuwe kwestie, vooral voor Lula die altijd domineerde in de partij en als president. Zelfs toen hij opgevolgd werd door zijn pupil Dilma Rousseff, bleef hij beslissingen nemen.

In zijn derde mandaat steekt hij niet weg dat Janja in werkelijkheid al iemand is die belangrijke beslissingen neemt. Het blijft afwachten om te zien wat dit betekent, in zijn relatie met de partij en met de rest van de politieke wereld. De weddenschap is geopend.

El País

Foto: Ricardo Stuckert/PR

Source: https://www.link2brazil.com/post/janja-for-president