Aanmelden:


Statistieken

Wie is er online:
Geregistreerde gebruikers: Cunha, Dilma

Aantal leden 522
Ons nieuwste lid is Simon Veldman

Blog

Interview Anneleen onderzoekt agro-ecologie in Brazilië voor de Wervel vzw

door WillemJan Vandenplas

In de lokalen van Arte N’ativa in Brussel ontmoette ik Anneleen Vos, zij is juist terug uit Brazilië en vertelt over haar reis en immersie in de agro-ecologie.

Stel je eens voor Anneleen, wat bracht je naar Brazilië?

Ik ben een 31-jarige uit het Antwerpen, ik werk sinds verschillende jaren in de ngo-sector, en ben sinds een aantal jaren ook vrijwilliger voor Wervel, dat is een kleine Vlaamse vzw die strijdt voor een eerlijke en duurzame landbouw in België, maar ook in Brazilië via hun werking rond de Cerrado.

De Cerrado is een enorm grote savanne, een belangrijk ecosysteem in Brazilie met een enorme biodiversiteit, maar dat in snel tempo ontbost wordt vooral voor soja, suikerriet, eucalyptus en runderen. Ik zit mee in een groep vrijwilligers dat aan sensibilisering doet rond de Cerrado hier in België.

image1.jpg

Sinds vorig jaar ben ik ook weer een nieuwe studie begonnen nl. voedselbeleid! Ik studeer dit aan de City University in Londen. Ik kan alles volgen via internet. Ik ben geïnteresseerd in ons wereldwijd voedselsysteem, in het bijzonder de soms absurde internationale handel, de machtsverhoudingen in de voedselketen en de ongelijkheid die daaruit voortvloeit.

Dat er nog zoveel honger is in de wereld is vind ik absoluut onbegrijpelijk en onmenselijk, vooral omdat voldoende eten is om onze aardbol te voeden. Ik kan me wel vinden in de globale beweging voor voedselsoevereiniteit, waar Wervel ook deel van uit maakt.

Daarmee dat ik gedurende drie maanden naar Brazilië vertrok om mij te verdiepen in de agro-ecologie, ik ging naar een boerderij om stage te lopen, ik ging naar het Wereld Sociaal Forum in Bahia en naar het Wereld Water Forum in Brasilía.

Wat was de reden van u vertrek naar Brazilië?

Omdat ik mijn master online kan volgen had ik ook de kans om te reizen. Ik had al in Afrika en Azië gewoond voor stages en werk, en wilde graag ook het Latijns-Amerikaanse continent beter leren kennen. Brazilië was een voor de hand liggende keuze omdat ik al wat Portugees kon, en ook omdat ik via Wervel vele contacten heb gekregen van mensen en organisaties die zich engageren voor agro-ecologie, het milieu, de bescherming van de Cerrado…

Ik wilde graag meer leren over agro-ecologie in de praktijk, en heb daarom vrijwilligerswerk op twee verschillende boerderijen gedaan, in ruil voor kost en inwoon. Brazilië is ook een interessant land op het vlak van voedselbeleid. Ze hebben een vrij uniek multi-sectorieel beleidsplan voor voedselzekerheid, waarin zowel steun voor familiale boerderijen en agro-ecologie o.a. via publieke aanbestedingen en gezonde schoollunchen, toegang tot water, acties tegen overgewicht en obesitas, als sociale zekerheidsmechanismen voor arme gezinnen zoals de Bolsa Familia aanbod komen. Deze laatste neemt trouwens meer dan 80% van het budget van dit voedselzekerheidsplan in beslag.

Hoe heb je je reis beleefd?

Het was mijn eerste keer in Brazilië en ik heb een onvergetelijke ervaring gehad. Zo’n warme , gastvrije cultuur, waar wij nog veel van kunnen leren. Er is ruimte voor spiritualiteit, voor emoties en de belangrijke onzichtbare dingen des levens. Ook de energie van alle mensen die ik ontmoette om te vechten voor wat ze belangrijk vinden was inspirerend… Ondanks de politiek die momenteel alles tegenwerkt. Ik wens Brazilië het allerbeste voor de toekomst en ik ga heel graag nog eens terug als ik de kans krijg…

Wat is agro-ecologie? Wat heb je geleerd over agro-ecologie in Brazilië?

Er is veel discussie over de exacte definitie van agro-ecologie, maar in de kern wil agro-ecologie een duurzaam alternatief bieden voor het huidige industriële landbouw- en voedselsysteem dat buiten vervuiling, verlies van biodiversiteit, en een grote impact op het klimaat, ook ongelijkheid in de hand werkt en de honger niet uit de wereld heeft geholpen. Op vlak van landbouw is agro-ecologie gebaseerd op ecologische principes waarbij diversiteit van gewassen en een gezonde bodem bijvoorbeeld heel belangrijk zijn. De kennis over de exacte praktijken die kunnen zorgen voor een goede productiviteit is context gebonden, en komt vaak van de boeren zelf die experimenten en innoveren op hun veld.

In Brazilië is vooral de conventionele, industriële landbouw heel zichtbaar, gigantische monoculturen van soja of bonen die het volledige landschap in beslag nemen– zo ver het oog reikt. Een heel triest aanzicht. Daartegenover staan de kleine agro-ecologische paradijsjes, waar ik heb kunnen verblijven. Op deze boerderijen in de buurt van de hoofdstad Brasilia, midden in de Cerrado, werd op een biologische manier geproduceerd, met een enorme diversiteit aan fruit en groenten. Ik had het geluk in het mango seizoen aan te komen zodat we elke dag verse mango’s konden rapen! En daarna begon het avocado seizoen.

Je bent naar een speciale ministeriële commissie over voeding en voedselzekerheid geweest? Wat hield deze in? Wat werd daar besproken?

Zoals ik al zei heeft Brazilië een interessant voedselbeleid. Maar ook het systeem waarmee het voedselbeleid bepaald wordt, is de enige in zijn soort wereldwijd. Sinds 2006 (in gang gezet door Lula) bepaalt de wet dat er om de vier jaar een conferentie georganiseerd wordt door CONSEA, de nationale raad voor voedselzekerheid, die voor 2/3 uit het middenveld bestaat en 1/3 uit overheidspersoneel. Deze conferentie doet aanbevelingen voor het beleid aan een interministerieel orgaan (CAISAN), dat uit meer dan 20 ministeries van verschillende sectoren bestaat. Dit orgaan schrijft het beleidsplan op basis van de aanbevelingen van de conferentie. Om de twee jaar wordt ook een conferentie georganiseerd om het beleid op te volgen. Toevallig vond deze net plaats in maart in Brasilia, en heb ik als enige buitenlander tussen ongeveer 300 deelnemers uit heel Brazilië kunnen deelnemen. De bedoeling was dus het meest recente plan voor voedselzekerheid (PLANSAN II – dat loopt van 2016-2019) te evalueren. Jammer genoeg maakt de huidige regering onder Temer hier geen prioriteit van. Er werd al flink gekortwiekt in het budget voor dit plan, waarbij cruciale programma’s verzwakt of volledig geschrapt worden. Deze regering heeft ook sociale uitgaven voor 20 jaar bevroren… Maar de deelnemers van de conferentie bleven niet bij de pakken zitten en engageerden zich om te blijven vechten voor het recht op voedsel.


Wat waren de belangrijkste doelstellingen van het wereldwaterforum? Hoe heb jij het onofficiële forum beleefd en wat heb je daar geleerd?

Het officiële wereldwaterforum dat plaatsvond eind maart in Brasilia, was een nogal ondemocratisch evenement omwille van de prijzige inkom. Sociale beweging refereerden ernaar als het ‘Forum van de corporaties’ omdat bijvoorbeeld Nestle en Coca Cola het forum sponsorden. Er werd wel een ‘Vila Cidadã’ georganiseerd, een plek vrij toegankelijk voor iedereen en waar NGOs en andere organisaties standjes kregen, en waar vooral veel schoolkinderen naartoe kwamen, maar de belangrijkste debatten vonden uiteraard niet daar plaats. Daarom organiseerde het middenveld een alternatief event, het ‘alternatieve wereldwaterforum’, dat vrij toegankelijk was voor iedereen en een publiek standpunt innam tegen de privatisering en comodificatie van water. Ik deed op die moment vrijwilligerswerk voor Oca do Sol, (http://www.institutoocadosol.org/), een kleine NGO die vooral werkt rond de bescherming van waterbronnen. Samen met mijn collega Yorrana liepen we mee in de mars georganiseerd door het alternatieve forum (foto’s hieronder). De mars mocht niet tot aan het officiële forum gaan, dus voor de meeste deelnemers daar ging het alternatieve waterforum jammer genoeg onopgemerkt voorbij.

Waarom nam Wervel vzw deel aan het Wereld Sociaal Forum? Wat was je ervaring met het Forum?

Wervel heeft in 2001 al deelgenomen aan het Wereld Sociaal Forum, toen het voor de eerste keer plaatsvond, ook in Brazilië. Het is een enorm grote samenkomst van allerlei NGO’s en sociale organisaties, onder het motto, ‘een andere wereld is mogelijk’. Het forum wil een sociale tegenhanger zijn voor het neoliberale wereld economisch forum in Davos.

Aan deze editie in Salvador namen meer dan 50,000 mensen deel, van over de hele wereld. Er waren workshops en debatten over allerlei thema’s, van voedselzekerheid en agro-ecologie, tot racisme, feminisme en mensenrechten, milieubescherming. De organisatie was soms lichtjes chaotisch maar zo kwam je soms op onverwachte plekken en had je interessante ontmoetingen.

Als vertegenwoordiger van Wervel op het forum was ik vooral geïnteresseerd in sessies gerelateerd aan landbouw, en de problemen met de grootschalige industriële landbouw die de Cerrado vernietigt. In een sessie ging het over de link tussen ontbossing en vleesconsumptie, niet enkel in Brazilië maar ook bijvoorbeeld Paraguay en Bolivië is dit steeds meer een probleem, door de stijgende vraag naar vlees en bijgevolg uitbreiding van sojaplantages (voor veevoeder) en rundveehouderij.

Het is heel hoopvol en krachtig om zoveel mensen bij elkaar te zien die strijden voor een betere wereld.

Blogger Willemjan bracht dit interview tot stand via briefwisseling