Aanmelden:


Statistieken

Wie is er online:
Geregistreerde gebruikers: Cunha, Dilma, Holambra, Progresso

Aantal leden 522
Ons nieuwste lid is Simon Veldman

Blog

De processie van Echternach

door Redactie

Wie de zittingen van het Braziliaanse opperste gerechtshof regelmatig van nabij volgt, zal niet echt verrast zijn met de uitslag van de stemming van gisteren, over de toekenning van een habeas corpus voor ex-president Lula. De volgende zin uit de grondwet, Art. 5, item LVII van de CF (Constituição Federal) is duidelijk en werd herhaaldelijk opnieuw uitgesproken door de voorstanders van een habeas corpus: “Ninguém será considerado culpado até o trânsito em julgado da sentença penal condenatória” (Niemand zal schuldig bevonden worden tot aan het definitieve oordeel over de opgelegde straf, t.t.z. na uitputting van alle beroepsmogelijkheden).

Dit leidde in Brazilië al tot uitputtende juridische veldslagen waarbij de beklaagde, ook al is zijn schuld bewezen en straf opgelegd, jarenlang in vrijheid blijft en soms nooit achter de tralies belandt. Een voorbeeld: ‘Fazendeiro’ (eigenaar van een fazenda) Omar Coelho Vitor vuurde in 1991 vijf schoten af op Dirceu Moreira Brandão omdat deze laatste zou geflirt hebben met zijn vrouw. Brandão werd door twee kogels geraakt maar overleefde de schietpartij. De schutter werd veroordeeld wegens poging tot moord en kreeg 7 jaren en 7 maanden gevangenisstraf opgelegd. Een tribunaal van de 2de instantie in Minas Gerais oordeelde in 2001, 10 jaar na de feiten, dat de schutter zijn straf in gesloten regime moest uitzitten. De advokaten van de veroordeelde gingen opnieuw in beroep bij het STJ (Superior Tribunal da Justiça) waar de zaak driemaal voorkwam. Uiteindelijk werd dit beroep afgewezen door rechter/minister Maria Thereza Moura in 2009. Hierna werd er een nieuw beroep ingediend bij het STF (Supremo Tribunal Federal). De elf rechters stemden met 7 tegen vier voor het voorlopige recht van de schutter om het definitieve oordeel, na alle mogelijke beroepsmogelijkheden, af te wachten in vrijheid. De termijn van een mogelijke straf voor deze misdaad verliep in 2014, zonder dat de laatste beroepsmogelijkheid beoordeeld werd door de magistraten van het STF. Tot op vandaag bracht Omar Coelho Vitor geen enkele dag achter de tralies door en bestaat er ook geen mogelijkheid meer dat hij zijn straf moet ondergaan. Moraal van het verhaal: welstellende veroordeelden kunnen het zich permitteren om de nodige honoraria van advokaten op te hoesten om alle beroepsmogelijkheden uit te putten. Aangezien de gerechterlijke molen uiterst traag maalt, bestaat er een grote kans dat de gepleegde misdaad verjaart waardoor de veroordeelde vrijuit gaat zonder ooit de binnenkant van een gevangeniscel te zien. Ondertussen maakt niemand melding van de vele duizenden opgeslotenen die niet welstellend zijn (om het zacht uit te drukken). Ook al gaat het slechts om een gestolen kip in een supermarkt, de veroordeelde zal zijn straf (vaak in erbarmelijke omstandigheden) moeten uitzitten zonder dat zijn zaak ooit een kans maakt om beoordeeld te worden door de edelachtbare rechters in Brasília.

Er bestaan dus twee groepen rechters binnen het STF: 1) voorstanders van een strafuitvoering na een beoordeling door een gerechtshof in 2de instantie, en 2) tegenstanders die blijven hameren op het afwachten in vrijheid van een veroordeelde tot dat alle beroepsmogelijkheden uitgeput zijn. De eerste groep verwijst naar de heersende straffeloosheid in Brazilië en is ervan overtuigd dat een uitvoering van een straf na de 2de instantie de criminaliteit aanzienlijk kan verminderen, zowel voor gewone misdadigers als voor witteboord criminelen. Bovendien, vinden zij, wordt door deze regel een gerechterlijk akkoord gestimuleerd. Zonder deze mogelijkheid (van een gerechterlijk akkoord) zou het Lava Jato onderzoek heel zeker niet tot de resultaten geleid hebben die we nu kennen, aldus deze magistraten. Het is ook in dit licht dat de uitspraak van rechter Luís Roberto Barroso (gisteren) moet worden gezien: “Ons land vormt een paradijs voor moordenaars, verkrachters en corrupten en is niet het land dat ik wens na te laten voor mijn kinderen”. Barroso was een van de zes rechters die tegen een habeas corpus voor Lula stemden. Een andere was Rosa Weber, nochtans behorend tot de tweede groep rechters, hierboven beschreven.

Rosa Weber volgde deze keer de “meerderheid”, aldus beschreef zij haar stem (in werkelijkheid werd door haar stem een meerderheid gevormd in het nadeel van Lula). Met de “meerderheid” bedoelde zij echter het besluit van hetzelfde hof in 2016 om de regel van strafuitvoering na het oordeel van de 2de instantie te behouden.

Collega Marco Aurélio hamerde dan weer op het standpunt van de 2de groep en toonde zich bepaald ontevreden over het feit dat voorzitster Cármen Lúcia tot nog toe halsstarrig weigerde om het onderwerp van strafuitvoering na een oordeel van de 2de instantie opnieuw op het programma te plaatsen.

Echternach

Foto: Wikimedia Commons

De kans dat Lula daadwerkelijk de gevangenis in moet, is nu erg groot. De kans dat hij weer terug vrij komt eveneens. Immers, vanaf september moet Cármen Lúcia plaats ruimen voor haar opvolger, Dias Toffoli, en die behoort tot de 2de groep rechters. M.a.w., hij zal niet aarzelen om deze discussie zo snel mogelijk op het programma te zetten. Indien er dan gestemd wordt voor een wijziging van de regel, keert Brazilië weer terug naar het tijdperk van voor het Lava Jato onderzoek, inclusief met vrijlating van corrupte en veroordeelde politici als Eduardo Cunha. De bewegingen van de Braziliaanse justitie vertonen enige gelijkenis met de vroegere processie van Echternach (foto hierboven), waar de deelnemers het ritme aanhielden met drie stappen naar voren, en twee terug.

Overgenomen met toestemming van Brazilië Nieuws