Aanmelden:


Statistieken

Wie is er online:
Geregistreerde gebruikers: Cunha

Aantal leden 522
Ons nieuwste lid is Simon Veldman

Blog

Brazilie Nieuws: Opinie: make love, not war

door Redactie



‘The Vietnam War’ van Ken Burns en Lynn Novick is een verpletterende serie, een must see van bijna 17 uur, opgedeeld in 10 afleveringen. De vele getuigenissen, foto’s, historische bandopnames, het laat geen mens ongemoeid. Of je de serie nu bekijkt in stukjes, of via de modieuze trend ‘binge-watchen”, de mogelijkheid dat je er ’s nachts van wakker ligt, is niet gering. Opvallend is de flinterdunne lijn tussen links en rechts waarbij beide partijen gelijk-, maar vooral ongelijk hebben, nog meer, waarbij duidelijk wordt welke enorme ravages er kunnen aangericht worden bij onschuldigen, onder de noemer ‘collateral damage’.



De geschiedenis van de mensheid staat bol van dergelijke tragedies. Miljoenen lieten hierdoor het leven, zinloos. En toch leert de “homo sapiens” er niet van. Ook vandaag bestaan er nog wereldleiders als Lyndon B. Johnson en Richard Nixon, al dan niet bijgestaan door figuren als Henry Kissinger en Robert McNamara. De bevolking trapt er telkens weer opnieuw in en kiest voor politici die, eenmaal aan de macht, er misbruik van maken, of een andere agenda hebben als diegene die ze verdedigden voor de verkiezingen. Brazilianen trappen er ook nog altijd in, weliswaar en vooralsnog zonder dergelijke zware gevolgen als die van de Vietnam oorlog.

Toch zou het goed zijn dat alle Braziliaanse onderdanen, van eender welke politieke strekking, deze serie bekijken en diep laten bezinken, heel diep. Als je landen als de Verenigde Staten, Rusland, China en Vietnam vandaag bekijkt, dan is het duidelijk dat de scherpe polarisatie van de koude oorlog behoorlijk afgezwakt is, áls daar nog enige sprake van kan zijn. Loonde het de moeite om miljoenen naar de eeuwige jachtvelden te sturen, dezelfde plek waar de hun leiders nu liggen te zuchten? In Brazilië doen de politici (met Lula op kop) nog altijd bijzonder domme pogingen om die polarisatie te verstevigen: “us and them”. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen links en rechts? Op Facebook schreef iemand onlangs:

– Rechts: iedereen wil het land in, maar de ingang wordt streng gecontroleerd en gelimiteerd

– Links: iedereen wil het land uit, maar de uitgang wordt streng gecontroleerd en gelimiteerd.

Geen van beide is echt van toepassing op Brazilië. Iedereen mag binnen. Sommigen moeten beschikken over een visum, maar dat is gewoon een kwestie van reciprociteit: wat jullie van ons eisen, eisen wij van jullie. Iedereen mag ook buiten. Of je elders welkom bent als Braziliaan, dat hangt dan weer van verschillende dingen af. Wie niet binnen mag, heeft het waarschijnlijk elders ook al verkorven. Is Brazilië dan links of rechts, that’s the question.

In werkelijkheid haalt een meerderheid van de Brazilianen gewoon de schouders op. Ze hebben andere prioriteiten. Dingen gebeuren boven hun kop, dit terwijl ze in lange rijen staan aan te schuiven in de files van banken, postos de saúde, of eender welke nutsvoorziening waar ze een stempeltje moeten halen, een rekening betalen of een ander bijzonder onnozel bureaucratisch probleempje moeten oplossen. Euh wacht even, onnozel probleempje?

Neen, voor ‘João Modaal’ gaat het niet zelden om een ernstig probleem dat hun leven en dat van hun familie in de war schopt. Voor wie niets heeft (en dat zijn er velen) maakt de Bolsa Família – om maar een voorbeeld aan te halen – in werkelijkheid een schamele aalmoes, een groot verschil uit. En dan moet je aanschuiven. Op dat moment hoor je iemand zeggen: ze gaan de Bolsa Família afschaffen, ik heb het gehoord! Nou, dan is dat een opdoffer die kan tellen. Politieke leiders als Lula & Dilma staan ervoor bekend: zij zorgden ervoor. En nu werd Dilma afgezet, en Lula zit in de cel. Het zou dus wel eens waar kunnen zijn. En dan ben je links, dus, rechts is slecht! Tel daarbij de voortdurende prijsverhogingen: gas, elektriciteit, drinkwater, benzine. Fora Temer! Rechts deugt niet!



Wie het beter heeft, een leuke baan met een deftig inkomen, een echtgenote die ook een job heeft, krijgt ook te maken met die prijsstijgingen. Maar ze zijn iets makkelijker te verwerken door de middenklasse. Oh ja, was het niet Lula die ervoor zorgde dat vele duizenden Brazilianen nu ook tot de middenklasse behoren? Of had hij gewoon geluk dat de prijzen van de commodity’s tijdens zijn ambtstermijnen de pan uitswingden? De ganse wereld stond destijds met open mond te gapen naar het beeld van Cristo Redentor, op de cover van The Economist afgebeeld als een raket, opstijgend naar ongekende hoogtes met het bijschrift “Brazil takes off”. Enkele jaren later kwam de cover terug, maar deze keer met een neerduikende Cristo Redentor en het bijschrift “Has Brazil blown it?” . Er zijn hier duidelijk enkele overeenkomsten met het verhaal van de vette en magere jaren in de Hebreeuwse Bijbel. In Brazilië gaat het echter vooral om vette en magere mensen. Niet zozeer letterlijk (alhoewel vetzucht ook in Brazilië een ernstig probleem vormt), maar vooral figuurlijk. Het lot bepaalt. Een Braziliaan die geboren wordt in een sloppenwijk heeft minder kansen dan een landgenootje dat het levenslicht ziet in een middenklasse familie, of nog beter. Bourgeoisie is geen ijdel woord, nog steeds. Rijke families doen er alles aan om hun rijkdom te bewaren, liefst zelfs aan te dikken. Hierbij houdt men best de nodige afstand van het landgenootje in de sloppenwijk. Dat landgenootje groeit op te midden van uit elkaar gevallen families, zonder sociale voorzieningen, gewoon op straat. En daar maken ze al meteen kennis met de dichtsbijzijnde ‘boca de fumo’. School? Werken? Ben je gek? Hier valt veel meer te verdienen, en daarmee koop ik een gouden ketting, een moto, heb iedere week een ander liefje! Het middenklaszoontje zal hard moeten studeren en werken vooraleer hij de status bereikt van de moto, gouden ketting en een liefje. En dan zwijgen we nog over het lot van zij die ergens in het binnenland het levenslicht zien, ver van de stad.

Zo, en wat bepaalt dan het verschil tussen links en rechts? Het antwoord is niet echt moeilijk nietwaar. Velen die achter lui aanlopen zoals João Pedro Stedile of Guilherme Boulos worden gemotiveerd door wat ze kunnen bekomen: een lapje grond of een huisje. Velen aarzelen ook geen moment om dat lapje grond of huisje meteen te verkopen bij de eerste mogelijkheid die zich aandient. Dan maar weer opnieuw beginnen: opportuniteiten werden uitgevonden om er gebruik van te maken, ook als de sociale beweging een oproep doet om mee te doen aan een of andere manifestatie. Wat kleingeld en wat eten betekenen heel wat als je niets hebt. Bovendien staat de autobus klaar voor het nodige vervoer. Dus zijn we links. Lula livre!

Uiteraard zijn er leiders, gemotiveerde leiders die echt streven naar een rechtvaardige maatschappij. Ook zij roepen in koor: Lula livre!

En er zijn politici. Erg veel politici. Die willen de macht. Met macht kan je veel doen. Links heeft ervan geproefd gedurende 13 jaren. Die smaak raak je niet meer kwijt. Een land met meer dan 200 miljoen inwoners, dat levert flink wat op. Bepalen wat met al dat geld gedaan wordt, is leuk. Tja, je kan natuurlijk niet alle problemen oplossen op korte termijn. Bovendien kan je niet regeren zonder de anderen. Dus moeten er toegevingen gedaan worden. En je eigen achterban stelt ook eisen: een baantje hier, een postje daar. Al snel loopt dat in de duizenden, vele duizenden, tienduizenden!

Rechts is heus niet beter, integendeel. Zij hadden de macht, al eeuwenlang. De bourgeoisie van het land, de kolonels, de generaals, rechters, parlementsleden, ministers, burgemeesters, raadsleden, volksvertegenwoordigers, grootgrondbezitters, ondernemers, allemaal hadden ze het voor het zeggen, eeuwenlang. En dan verschijnt er plots zo een bebaarde vakbondsleider die het van hen overneemt, zo kan het nu eenmaal gaan in een democratie. Een slimme vakbondsleider trouwens, eentje die maar al te goed beseft dat hij het niet kan redden als hij geen pact sluit met hen. En zo belandde links en rechts in dezelfde stoofpot. Die stoofpot brandde aan en blijft tot op vandaag een onfris reukje verspreiden.

De komende verkiezingen zouden eigenlijk een grote schoonmaak moeten zijn. Maar de vooropgestelde pionnen beloven weinig goeds. Rechts ziet zijn kans om de aloude orde te herstellen. Links ziet zijn droom in duigen vallen en blijft wanhopig en uiterst bekrompen vastklampen aan de bebaarde vakbondsleider, ook al zit die machteloos in de cel.

En wat doen de Braziliaanse burgers, zij die de vele pionnen op het politieke schaakbord kunnen verplaatsen? Ze krabben in hun haar en vragen zich af: wat nu, voor wie zal ik stemmen, wie haalt ons uit het moeras?

Lula roept plots vanuit zijn cel dat hij zal zorgen voor een “Dia do Volto” (dag van de terugkeer), verwijzend naar een geste van voormalige keizer Dom Pedro I die in 1822 een “Dia do Fico” (dag van blijven) uitriep. De keizer deed dat destijds als reactie op de oproep van de Portugese kroon om terug te keren naar zijn land. Lula insinueert een (zijn eigen) verrijzenis, als het ware een Braziliaanse versie van de “Resurrection Shuffle”. Jesus Christus zucht vast heel diep bij zoveel arrogantie. Ciro Gomes zegt doodleuk in een interview dat Lula enkel een kans heeft op vrijheid als hij (Gomes) verkozen wordt, en voegt eraan toe dat “hij rechters, de gerechtelijke instanties en het openbaar ministerie opnieuw in hun doosje zal stoppen waar ze thuishoren”. Jair Bolsonaro laat zich fotograferen met kinderen op zijn arm, hen tonend hoe ze een vuurwapen moeten gebruiken. Geraldo Alckmin flirtte met ondernemer Josué Gomes da Silva (zoon van Lula’s voormalige en overleden vicepresident José Alencar) om hem als zijn vice te benoemen. Josué bedankte uiteindelijk en Alckmin heeft nog steeds geen vice, evenmin als Jair Bolsonaro, Ciro Gomes en Marina Silva. Alckmin zwijgt ook in alle talen over partijgenoten als Romero Juca en Aécio Neves: hun bedenkelijke reputatie mag immers zijn kansen niet in het gedrang brengen. De MDB, de ‘vlees noch vis’ partij van de huidige president Michel Temer denkt dat Henrique Meireles het zal maken. Niemand gelooft daar in, buiten Henrique himself. Het zal de MDB worst wezen, zolang ze maar kunnen deelnemen aan de macht. Senator (en ex-senaatsvoorzitter) Renan Calheiros, tot aan zijn nek bedolven onder mogelijke gerechtelijke vervolgingen, gaat Lula omhelzen in Curitiba en zorgt er wel voor dat dit in het nieuws komt: Ha ja, Lula is populair, ik moet ervoor zorgen dat ik goed overkom op zijn kiezers.



De kleintjes, zowel links als rechts met kandidaten als Guilherme Boulos (PSOL), Aldo Rebelo (Solidariedade), Alvaro Dias (Podemos), Cristovam Buarque (PPS), Eymael (DC), João Amoêdo (Novo), João Vicente Goulart (PPL), Levy Fidelix (PRTB – foto hierboven), Manuela D’Ávila (PCdoB), Valéria Monteiro (PMN) en Vera Lúcia (PSTU), maken weinig of geen kans, en/of zijn totaal onbekend bij een meerderheid van de kiezers die nu al moeite hebben om de hoofdrolspelers van het politieke theater te herkennen. Ah ja, er is ook nog Marina Silva, het frele vrouwtje van een partij (Rede) die in de startblokken bleef hangen en door de uiterst beperkte aanwezigheid in het parlement hooguit recht heeft op enkele luttele seconden televiesietijd. Zij heeft haar aanhang, net zoals ze een gebrek heeft aan overtuiging en doorslaggevende argumenten. Wie enigszins politiek gemotiveerd is, zal er wel in slagen om een keuze te maken, al dan niet een zinvolle keuze. De rest, een meerderheid vrees ik, heeft geen flauw benul, of (nog erger), het kan hen niets schelen.

Het zal de jongeren in de sloppenwijken helemaal worst wezen. Zolang men hen gerust laat zodat ze hun waar kunnen slijten aan de bourgeoisie die hen dik betaalt, is er niks aan de hand. De kolonels, generaals, rechters, parlementsleden, ministers, burgemeesters, raadsleden, volksvertegenwoordigers, grootgrondbezitters, ondernemers, allemaal willen ze hun eigen vel redden, hun privileges behouden, zelfs de rechters van het hoogste gerechtshof, met een netto inkomen van R$ 33.763,00 per maand. Dat is momenteel 7.673 euro. Het zal hun wel degelijk interesseren, zeker hun zoontjes en dochtertjes die er duchtig op los leven op kosten van de betalende burgers. Vergelijk hun inkomen even met het uwe, wie wint?

Behoudsgezindheid is het magische woord. Misschien is er weinig of geen verschil tussen links en rechts, hetzij aan een kruispunt in het verkeer. Iedereen wil behouden wat hij heeft, of vermeerderen. Een baan, een inkomen, voldoende drinkwater, elektriciteit, publiek transport, een (eigen) dak boven het hoofd, een menswaardige gezondheidszorg, een goede scholing voor de kinderen, basisbehoeften waar een goede regering dient voor te zorgen. Werken, huishoudelijk budget beheren, zuinig omspringen met drinkwater en elektriciteit, kinderen een goede opvoeding geven, goed voor het eigen lichaam zorgen, belastingen betalen, zijn verantwoordelijkheden van de goede burger.

In Brazilië vallen de bananen uit de lucht, bij wijze van spreken. Helaas wordt de natuurlijke rijkdom slecht verdeeld, schandelijk slecht. In het armste município van Brazilië zijn er families die moeten overleven met R$ 2,5 (of minder) per dag. Het is dan ook vanzelfsprekend dat de politiek van sociale insluiting moet verdergezet worden, maar niet zonder de burgers erop te wijzen dat ook zij verplichtingen hebben. Pensioenen en andere sociale uitkeringen kunnen enkel maar verzekerd worden door inkomsten via belastingen en andere bijdrages. Diezelfde burgers moeten de politici erop wijzen dat het nu welletjes geweest is met de roofpartijen en corruptie, met het machtsmisbruik en met de schreeuwende ongelijkheden van het land. En dat kan maar op één manier: via de stembus. Niet via nul- of blanco stemmen, maar door een massale afwijzing van de oude politiek. Helaas kijken de Braziliaanse kiezers aan tegen drie enorme hindernissen: 1) een gebrek aan alternatieven, 2) een teveel aan onverschilligheid, en 3) onwetendheid. Je zou dat nog kunnen aanvullen met een té groot aanbod.

Een serie als The Vietnam War bekijken is een goed begin om iets te doen aan de derde hindernis. Een van de sterke punten van de serie bestaat erin dat het duidelijk wordt hoe politieke leiders met de voeten van het volk spelen, liegen en bedriegen. De boodschap moge duidelijk zijn: laat je niet meeslepen door een “us and them” verdeeldheid en “make love, not war” waardoor de hersenen gestimuleerd worden en men beter kan nadenken. Ook de tweede hindernis zou hiermee overwonnen kunnen worden. Enkel op die manier zal het gebrek aan alternatieven en het té grote aanbod opgelost worden.

Mr. Chad

Illustratie: YouTube
Foto's: Richard Nixon Foundation - Fotos Públicas - Alexandra Martins - Cãmara dos Deputados

Source: https://brazilienieuws.online/2018/07/27/opinie-make-love-not-war/